Skip to main content

Mensen van het AG

Willem Mennen: de schoolmeester

27 november 2023

Hoe een bevlogen onderwijsman op het AG terechtkwam.

Jan Kees van der Veen
Al jong realiseerde Willem Mennen zich dat ieder mens twee kanten heeft. Aan de ene kant is hij een individu dat het in zijn eentje moeten zien te rooien in de wereld, aan de andere kant een sociaal wezen dat veiligheid en bescherming zoekt in een groep.

Willem Mennen

Een kind dat naar school gaat en in een klas terechtkomt moet leren deze twee kanten met elkaar in balans te brengen. De bedoeling is dat je als individu kennis en vaardigheden opdoet, maar tegelijkertijd moet je leren omgaan met groepsprocessen binnen je klas. Willem was hier enorm door geboeid. En nog steeds. “Ik heb daar een fijne neus voor”, zegt hij zelf, “of de sfeer goed is in een groep, welke leerlingen uit de boot vallen, welke leerlingen dominant zijn, conflicten, pesterijen, de rol van de leerkracht...” 

Het was voor Willem Mennen in zijn jeugd een logische stap om naar de PABO te gaan. Later deed hij MO Geschiedenis en Pedagogiek en nog weer later, maar toen werkte hij al, deed hij de studie psychologie aan de Tilburgse universiteit. Zijn eerste werkervaring deed hij op in een achterstandsschool in Woensel West in Eindhoven. Hij was jarenlang directeur van een basisschool in Budel. Met al deze ervaringen op zak vestigde hij zich later als zelfstandig adviseur voor het basisonderwijs. 

Willem is de bedenker van het groepsdynamisch onderwijs. Het motto hiervan is: ‘Prettig omgaan met elkaar’. Centraal staat een veilige leeromgeving met duidelijke en rechtvaardige groepsregels, waar conflicten op een consequente manier worden opgelost en waar geen enkel kind zich achtergesteld of buitengesloten hoeft te voelen. Willem is tegen geïndividualiseerd onderwijs, vindt juist dat een sociaal sterke groep veruit de voorkeur verdient. “Daarmee ontstaat rust in de klas en is er meer tijd voor onderwijs.” De aanpak is op verschillende plaatsen uitgeprobeerd en bleek succesvol. Hoewel inmiddels gepensioneerd is Willem nog steeds betrokken bij een langdurig experiment in Friesland.

Hoe Willem bij het AG terechtkwam? Dat heeft te maken met een andere hobby die hij beoefent: filosofie. Vanuit de Wijsgerige Kring ging hij bij het AG filosofielezingen volgen. Later nam hij deel aan filosofiegroepen. Hoewel hij aanvankelijk wat bedenkingen had tegen het AG als vereniging (“ouwe-jongens-krentenbrood”) besloot hij lid te worden. Dat heeft goed uitgepakt. Hij voelt zich er thuis, maar vindt dat de club wel vernieuwing en verjonging kan gebruiken. Daar wil hij zich ook voor inzetten.